–> हरितवत्सल वसंतरावजी नायक.
महानायक साडेग्यार वरस महाराष्ट्रेम मुख्यमंत्रीपदेर गादीप बेसो. वतरा सालेम समाजेर नाळी, नाळी काम किदो. एकवणा होळीर वकतेप तांडेम आयो, होळीर साज, झाँज, डपडार ठोळीर ठेका, लेंगीमांयीती समाजेर दुःख, दैना, कडापो, याडी भेनेऊर लावण्य श्रृंगार देकन केलागो अन समाजेन अनमोल संदेश देगो, *” मारो समाज मन याडी निया लागच “* आज होळीर हामारे हरितवत्सल राजान वैचारिक धपकारेरो नवंण 
*
*मो नं. : 9420315409.*
***************************************
जगेर पुटेप अनेक राजा महाराजा , विचारवंत, बुद्धिवंत लोक, नायक, महानायक वेन चलेगे. पणं वोमांईती हामारो महानायक जगेमांयीरो अद्वितीय एकमेव आसो संदेश, शिक, विचार देन चलेगो.*” मारो समाज मन याडी निया लागच “* कतरा मोठो आभाळे आवडा अनमोल संदेश अन विचार छ. ए याडी संदेशेर तुलना आज आपणेन कुणसेही विचारेती कोनी करतु आव.
आज आपणे मुंडांग उपरेर मौलिक संदेशेपर विचार, खल करेर घटिका, वेळ आवगीच. जगेमांयीर, समाजेमांयीर कैक समस्या, अडचणे आपणे आंगणेम आन बेसगीच. आसे प्रसंगी आपणेन कांयी करेन चाय ; ओरो बळ, ताकद आपणेन उपरेर अनमोल संदेशेती मळच.
रानेवनेम, झाडी डुंगरेर डगर बगर खोळाम रेयेवाळो टुटको, फाटको, भटको ,गरीब, लाचार समाज 81 वरस पान पाचोळा, भाटा, काटा, डोटा एक करतो फररोतो. आसी वकतेप समाजेन एकजाग करेरो, सेन वनवासेर खोळामांयीती बार काडेरो विडो हामार राजा वटायो. जना समाजेर दुःख, दैना, गरीबी, लाचारी देकन समाजेन मातृवत हिवडाती प्रेम करन याडी निया मान लिदो. अन नाळी, नाळी प्रकारेर शिकवण दिनो.
आपणे बाल बच्याऊन शाळेम वाट लगावो, रोज मजूरी करो पणं छच्याबरून शाळेम मेलो. शिकक्षणेती टाळो मत खावो, कटाळो मत करो, शिकसण काळेर गरज छ. रात दन आल्डा आल्डान को. हाम शिकलिदे,साहेब, कर्मचारी बणगे पणं हामार छच्याबर आज साहेब कोनी बणरे. कहा कोनी बणरे ? कांयी वात छ ? कुणसो कारण छ ?
समाजेन याडी मानन वजीक एक महत्वेर शिकवण दिनो, *” खेती वाडीम, वावर शिवारेम भरपूर मेहनत करो, घाम गाळो, लोयी पाणी एक करो, खेत याडी मावली तमेन कनाईज भूको रेयदेवाळ छेयी. “* समाजेन हारोभरो करेरो विडो हामार राजा वटायो.
हरितवत्सल महानायकेरो प्रत्येक शब्देन ,शिकवणेन हामार बाप दादा हिवडेर हार बणाय. उनेर मार्गदर्शनेन, विचारेन मातेप वटान दरी डुंगरेम, झाडी खोळाम नाचे ,कुदे. आपणी नंगरी ,वाडी वसतीन हारो भरो किदे. तांडो तांड नायकी झुलाय. आज उनेर वलाद कांयी कररीच ? प्रश्न घणो गंभीर छ ? बाप, दादार हाडकातोड कमांयीन हाईवेपरेर जमीन जाईजात, काळी याडीन एकर डोड एकरेती कोरी कारेन सालो साल वेचन खारेच अन मुचे भदरान वाटेप धार देरेच. फरन आशी जमीने आपणेन मळये कांयी ? हाम शेरेन सव्वा शेर कररेचा कांयी ? प्रश्न घणो गंभीर छ ?
आज हाम महंगाईर काळेम नाळी, नाळी विचार, पचारेर बणगे. जेन करेर छेयी वोज वाते चिते करेन लागगे. निसर्गपुजक, धरतीपुजक समाज कना मुर्तीपुजक बणगो ? केरो जप तप करेन लागगो ? कळेन मार्ग छेयी. प्रश्न घणो गंभीर छ ? ए प्रसंगेप एक वात मन लारेर तीन सालेती सूयी निया भंजरीच.
एक हावला माटी मन कच,
” गुरजी, हामार तांडेम तू आसेम आयो कांयी ? ”
” कोनी आय भा..! कांयी वात छ ? ”
” आरे गुरजी, हामार तांडेम हानमानेर एकावन लाखेर देवळ भांदेच !
” तमेन पचास लाखेर बांधेन चावतो ”
” का भा पचासज ? ”
” एक लाख बचाडन ओरी पुस्तके लेन तांडेम वाचनालय, ग्रंथालय बणाय वतो ; निदान तांडेर दस पंद्र छच्याबर अधिकारी, कर्मचारी बणजाय वाळरं.” आज मेहनती, कष्टाळू समाजेन कांयी करेरो समजरो कोनी ? कुणशी वाटेन जायरो कळरो कोनी ? प्रश्न घणो गंभीर छ ? आज तांडेर छच्याबरूर लके, वाचेर, सणे, सांमळेर, विचार, पाचार, खल करेर शक्ती कमी कमी वेती जारीच. प्रश्न घणो गंभीर छ. छच्याबर आजेर स्पर्धार धक्काधक्कीम टिकरे कोणतीच. जे टिकरेच ओरो प्रमाण नगण्य छ. नकामे घेतलाऊर संख्या दनेती दन वाढती जारीच. आज उनेर अवस्था, *” धोबी का कुत्ता, ना घरका, ना घाटका “* आशी नपुंसक विचारेर पिढी रात दन लोयी पाणी एक करेवाळ याडी बापेर पुटेप बेसरेच. बेकारी, लाचारीर संख्या बेसुमार वाढरीच. याडी बापेन आत्महत्या करेर वेळ आवगी. बालबच्या फुलेरी माळा पेरायेर बजाय, बळदेरो कासरा पेरान झाडेप लटकेन प्रवृत्त कररेच. पिकेप फवारणी करेर जहरेन शरबते निया पिलेरेच. काहा हानू वेरोच ? प्रश्न घणो गंभीर छ ?
हामार राजा आजी एक जबरदस्त वात केगो. हामार समाजेर सेती मोठे दुश्मन, शत्रु कुण विय तो, ऊ छ अज्ञान, अंधश्रद्धा आजीक गरीबी. हाम ए समाजेर तीन दुश्मनेती दुर छा कांयी ? कं दनेती दन वोमांयीज लपटारेचा ? प्रश्न घणो गंभीर छ . तांडेर तरूण लावा लष्कर व्यापारी, उद्योजक, कारखानदार बनणू ; येरो सपनो नाईक साहेब दिटो. समाजेन आची वहिवाटेती लेगो. कारण समाजच उनेर याडी रं. आजेरो हामार जवान अनेक जुगार, झगडा, व्यसने, ठसनेम गुतान बाजेर सोबती वेरेच. कैक तो दाढी, लटा बढान कानेम वाळी घालन हेंडवा निया तांडे ,गामेर, शहरेर सडकेरो माप लेरेच. वारसेक हेंडवाऊर दांत सदा देके जायनी पिळेजरद वेतांणी छातीरो पिंजरा वेरोच. आस अवस्था आज हामार ठोकर मारन पाणी काडे सरीक तरुण उमरेम वेरीच. प्रश्न घणो गंभीर छ ?
संशोधनेर निमतेती एक दी तांड फरेरो योग काल परम मन आयो. दि. 05 मार्च 2022, दन थावर ए दन मं आजी मारो एक सोबती प्रा. डाॅ. सुनील व्यव्हारे दोयी भळन मांडवा, ता. माहूर, जि.नांदेड आत एक आचो कलाकार मंगलसिंग राठोडेर मुलाखत लेयेन गे.
मंगलभिया मिशनेन पॅडल मारन कपडा सिडरो,
ओर मारोणी बाजेप गोळी, औषधीर कोथळी कन लेन बेटीवेरी,
ओरो बाप डोकरा हातेम लकडी लेन दुसरी बाजेप बेसन खासरो.
ओर पोती नानकी बाणीती आंगणो झाडरी.
आवडा मोठो कलाकार मंगलसिंग भिया संसारेर दुःख, दैना बगल मेलन खळखळान हाँसन हामार स्वागत किदो.
मंगलभिया, बाईन कांयी वेगो ?
सर, लारेर तीन सालेती मार मारोणी (धर्मपत्नी) किडणीती बिमार छ. आबेतांणी चार लाखेर उपर पिसा घाल दिनो. हामार तांडेर 35 लोक किडणीर रुग्ण (पेशंट) छ. हामार सारी तांडो परेशान छ.
मंगलभिया यी सारी तांडेर आरोग्य विषयक सामाजिक समस्या छ.
वतराम ओर पोती पाणी, चाया ले आयी.
चाया पाणी मारे नल्डेहेट उतरेन तयार छेयी.
ओर करुण कहानी सांमळन कळजो पाणी पाणी वेगो. हृदय धडधड करेन लागगो.
तरी मंगलसिंग भिया हासन चहा परारो. कवडा मोठो दिलदार माटी.
कसो बसो ओर प्रेमेर चाया पाणी पिदे.
ए वातेप प्रश्न आसो पडच कं ; ए समाजेर कोयी याडी छ कं छेयी ?
यी सामाजिक समस्या केनी दिकारी कोनी कांयी ? प्रश्न घणे गंभीर छ ?
आसे रानोमाळे मांयी कैक आसे आनमाळ छ ; वोत आजभी जायेन ठिक वाटे छेयी. भरकाडीप लाईट, पाणी ईतर मुलभूत आसी भयंकर समस्या छ. ए वंचित, उपेक्षित दरी खोळा मांयीर समाजेर याडी आज कुण विय ? कुण काळजी लिय ए आनमाळ समाजेर ? भियाओ प्रश्न घणे गंभीर छ ?
आज हामारो समाज दिशाहीन वेतो जारोच. दनेती दन अनेक प्रकारेर समस्या बढती जारीच. हाम तांडेम एकावन लाखेर देवळ भांदरेचा. आरे ओर बजाय तांडेम एकावन हांगेर खोली बंधाय वेते तो ; किमान हामार याडी, भेने, मारोणी, पडावणे उट परभाती तांडेर कोसा न पकडती !
आज हामार मुंडांग खायेर बजाय, हांगेर समस्या मोठ छ. येरो विचार समाजेन याडी समजन करणो गरजेर छ.
समाजेम कांयी वलटे कळजेर, वलटे भेजेर, जेकी समाजेर नासोडी प्रवृत्तीर लोक अज्ञान, अंधश्रद्धा मांयी भाटान भजन,भेजेन भाटा बणा लिदेच. अन वो लोक आज सप्ता, हप्तार चाल चलिंदर पुराण, मुर्दाड विचारेती समाजेन भाटा बणारेच. कांयी लोक तो तांडेनच वेचन खारेच. यी सारी नंगरी मार छ. मार मुंडांग जायनी. आसे लगल्डे, आदे मातेर, वलटे खोपडीर नेता, जेता, पुढारी आज तांडो तांड पैदा वेरेच. कांयी वो समाजेन सदाररेच कं बिगाडरेच ? भियाओ, प्रश्न घणे गंभीर छ ?
आज हामार नेता, जेता समाजेर नाळी, नाळी अडीअडचणेप खल करेर बजाय ऐन छच्याबरूर परीक्षार वकतेप फेब्रुवारी, मार्च मिनाम क्रिकेट, कबड्डी ,कुस्तीरो फड मांडन जोर जोरेन आल्डारेच. समाज अनेक समस्याम भल्डारोच उनेन याडी समजन चिंता करेवाळ आज कोयी छेयी ? यी समाजेर सेती मोठो कडापो आजी दैवीदुर्विलास छ.
कमालेरो मेहनती, कष्टाळू, गौरवशाली समाजेन आज संगठित वेतांणी एक जाग आणो गरजेर छ. व्यर्थ, अनावश्यक, अनाठायी खर्च न करता कष्टेर एक एक रपीयार बचतेर कोथळी बांधन मेलणो आवश्यक छ. जिद्दीती, शिक्षण, कला, कुसर, कारागिरी, धंदो, ठेला, कपडा, वेंगण, मरच्या, यंत्र, तंत्र आसे अनेक प्रकारेर व्यवसाय जोपासणो गरजेर छ. आधुनिक पद्धतीर खेती, ठिबक सिंचन, स्प्रिंकलर सिंचन, तुषार सिंचन, शेड नेट, पाॅली शेड, बंदिस्त भाजीपालो, फुल, फळ खेती, छेळी, गावडी, कुकडी, सस्या ईनेर खेती, दुध – मंगाळेर धंदो आसे कैक प्रकारेर धंदो, व्यवसाय, व्यापार आज हामार जवान लावा लष्करेन अवगत करणो, जोपासणो गरजेर छ.
पुनः समाजेन याडी समजेवाळो हरितवत्सल महानायक जलम लेयेवाळो छेयी. हामारो राजा, तारणहार जे वहिवाट दकाळगो ; वो वाटेन जाणो हामेन आज आत्यंतिक गरजेर छ. कारण आजेरो काळ, समीया फुंक मारन पगला मेलेरो छ. येर सारू हामार नायकेर अनमोल वाणी, विचार घडी घडी हारदावच. एक गोरकवी ओर सुंदर वर्णनेमांयीती चिंता व्यक्त कर मेलोच,
*” गोरमाटीरो रे चलेगो हिरा गमान,*
*आब जायाँ किमौ कतेती लाँया ढुंडन “*
महानायकेर रुपेती यी हरितवत्सल हिरा गमागो, धरणीम समागो. आज उनेर विचारेर हिरा तो कोनी पणं माणिक, मोती, पद्म, पाचू जलमेन आणो गरजेर छ. करनच आज होळीर,*” मारो समाज मन याडी निया लागच “* ए मौलिक विचारेन मनेर कोथळीम जपाडन दादा, दादीर पितृपुजार धपकारे सोबत उनेर समाजवत्सल विचारेर धपकार देन नवंण करुचू. अखिल समाजेन होळी, फाग, लेंगी, गेरेर शुभेच्छा दुचू नी थांबुचू.
धन्यवाद…!
*शब्दांकन : डाॅ.वसंत भा.राठोड, किनवट.*
*मो. नं. : 9420315409.*
***************************************